Hầu như mọi người đều là những người suy nghĩ tích cực đối với một ý tưởng nào đó nếu họ ngay lập tức thấy được một vài điều gì đó có lợi cho bản thân họ. Khi chúng ta có được nhiều lựa chọn, chúng ta có thể chọn phương án tốt nhất bằng cách xem xem phương án nào là phù hợp với nhu cầu và điều kiện của chúng ta. Tất cả những vấn đề đó đều được thảo luận khi mọi người sử dụng tư duy mũ vàng.
Còn trong những tình huống cần định giá, bạn nên sử dụng chiếc mũ vàng trước tiên, tiếp theo là chiếc mũ đen. Cách yêu cầu sẽ thiếu tính thuyết. Trong cuốn sách này, tôi quan tâm tới cách thiết lập bản đồ tư duy, trong đó trước hết chúng ta phải thám hiểm địa hình và đánh dấu chúng.
Một số người lại có lối tư duy hời hợt, số khác lại chỉ chăm chăm vào con số thực tế. Mũ đen: Màu đen biểu thị sự bi quan và bất lợi. Nhưng không phải lúc nào ta cũng có những con số thống kê để đưa ra những thông tin rõ ràng về sự việc, vì vậy, chúng ta cần hướng tư duy đến hệ thống thông tin hai luồng (niềm tin và thực tế đã được kiểm chứng).
… Chúng ta dường như đang sa lầy trong tranh luận này. Chúng ta không thể cùng một lúc suy nghĩ hiệu quả cả 2 khía cạnh của vấn đề. Lối tư duy đồng thuận tập trung kinh nghiệm và sự khôn khéo của mọi người theo cùng một hướng.
…Không, chúng ta chưa sẵn sàng để sử dụng chiếc mũ đen ở đây. … Chúng ta hãy sử dụng chiếc mũ vàng và nhìn vào những mặt tích cực của vấn đề. Nhưng những ý kiến mang tính cảm xúc như vậy không được chấp nhận nếu bạn dang sử dụng chiếc mũ trắng, trừ phi là bạn thuật lại cảm xúc của những khách hàng tiềm năng mà bạn đã phỏng vấn.
Và nếu bạn nhận thấy mình sử dụng nhuần nhuyễn cách kết hợp nào, bạn hãy áp dụng cách đó. Mọi người có xu hướng thường đưa ra những nhận xét nhanh chóng về sự việc thông qua những xét đoán ban đầu, sau đó biến chúng thành những cảm xúc thường trực về sự việc. Tôi cho rằng đó là một vụ thua thiệt.
Trong khi đó, họ cũng thấy kỳ lạ khi chúng ta lại yêu thích sự tranh luận đến thế. Liệu gợi ý này có phù hợp với quan điểm đạo đức của chúng ta và các giá trị đặt ra? Do đó, những người chủ trì, điều khiển cuộc họp đóng bai trò quan trọng trong việc duy trì kỷ luật áp dụng lối tư duy này.
Phương thức tư duy này không có gì sai, tuy nhiên, nó không đem lại hiệu quả. Theo cách này thì tư duy dùng để biện hộ chứ không phải để khám phá. Nếu chúng ta đặt những ý tưởng này lên bản đồ, chúng ta đã tạo ra cho mình cơ hội chọn hoặc vác bỏ ý tưởng đó hoặc cố gắng để chứng tỏ những lợi thế của ý tưởng.
Hãy sử dụng chiếc mũ vàng và đưa ra những đánh giá tích cực đối với mỗi phương án thay thế như là phương án nghiêm túc. Nó sẽ dẫn chúng ta tới đâu? Trong thế giới hiện thực, không có gì xảy ra chính xác 100% như chúng ta dự đoán.
Aristotle dựa vào phương thức hệ thống hoá những trật tự logic bao hàm và không bao hàm sự việc: Dựa trên tiền lệ, chúng ta chia nhóm sự việc cùng với những định nghĩa, phân loại và nguyên tắc. chỉ ra nguồn gốc sự việc. Nếu sử dụng chiếc mũ xanh tư duy, có quá nhiều ý tưởng và khả năng được đưa ra, mọi người sẽ không có đủ thời gian để xem xét hết chúng ngay trong cuộc họp.