Trụy lạc không phải là thuốc trị cô độ, vì cái vui xác thịt không ăn thua gì chứng bịnh tâm thần là cô độc. Nó không phải là một trò chơi. Thật vậy, họ có thể nhỏ tuổi, học hành kém bạn gái, nhưng giải quyết vấn đề thuộc lãnh vực ý chí thì bạn trai gồng gánh.
Điều bạn nên để ý trước là họ ít khi quan sát ai lắm. Họ không chịu quan sát. Họ chuyển mình mạnh đến thành niên để rồi thành nhân .
Bị nói gát thì nói to tiếng rồi thôi. Bạn đừng tưởng họ dễtính nhé. Cũng bởi ngọn lửa ái tình gào thét trong tâm não, bạn trai hay sưu tập các hình mỹ nhân, hình giai nhân lõa thể ở các bìa báo, ở những sách kiêu dâm để dán cùng phòng họ ở, hay để ngăn trong sách học.
Bạn mà đã ghét một đ àn ông nào thì có thể khi đ àn ông đó lên đoạn đầu đ ài, bạn muốn cho gươm máy làm việc lẹ để bạn coi đầu họ rơi. Gặp con nít ai cũng tấp vô giành lon, giựt đạn, chia bánh, xô đẩy, cặp kè. Họ phải mang trong mình lá bùa chí dũng.
Có những chân lý phải nói và có những chân lý không nên nói. Bầu cũng như bí có bông. Họ chưa tin tâm tình tư tưởng họ là hay đẹp.
Khi đã đọc các mục trên, chắc bạn không ngạc nhiên lắm khi đọc nhận xét rất đúng nầy của Mendousse. Rồi sách báo chỉ vì muốn lắt túi bạn mà nhử bạn bằng các chuyện dâm tình. Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội học đường hay bất cứ ở một đám đông nào.
Bạn dặn mì thánh, mì chỉ, mì vắt lung tung, họ dạ vâng lia lịa. Rút cuộc tổ chức thanh niên phần nhiều tốn giờ, tốn tiền, tốn quần áo để đi hội bàn phiếm, để rước chào, để trững giỡn. Chỉ có ý chí được trui luyện mới biết ăn chịu.
Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn. Bạn trai chưa biết phải theo lý tưởng nào, ngày mai ra sao, nhưng bây giờ thấy lòng mình lâng lâng như cánh gió nên giữa xã hội họ lắm lúc tưởng mình cô độc vì cao vọng. Bạn hãy nói cho tôi biết bạn thường giao du với ai rồi tôi sẽ cho bạn biết bạn là người thế nào, mấy câu ấy của óc khôn Đông, Tây vì nghe thường quá cho ta là không quan hệ.
Một nhận xét trọng yếu của ta là ta để ý con người sinh lý của bạn trai lúc hoa niên thay đổi rất phức tạp. Vì hạnh phúc của bạn và của người bạn yêu, tôi ước muốn: Bạn có một tình yêu luôn trong sạch, căn cứ trên bộ óc sáng suốt và ý chí gang thép. Khi rủi mất tình yêu, trí tưởng tượng cũng trưng bày ra trong óc họ hình ảnh người con gái mà họ bán đ àn lòng đang khoác tay một chàng trai khác đã có những cử chỉ thân mật hay viết những bức thư tình tứ cho kẻ tình địch của họ.
Có kẻ mai một uổng đời. Mối tình càng thâm mà bội tính thì oán ghét càng cay độc. Nhưng tâm hồn ấy tôi thấy có thể thành công to mà cũng có thể thất bại to.