Có người thật ra không tin bạn mình lắm, mà cũng phô bày các chuyện lăng nhăng về ái tình, về tình tâm giao. Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh niên. Muốn thấy thiên địa đổi đời thì coi cái bếp của họ.
Vẫn biết khi bị ái tình chi phối người ta có thể ra vẻ quỳ mọp, lòn cúi. Cha sợ mích lòng mẹ lắm nên đâu có nghĩ không để mẹ tự do đi chỗ nầy chỗ nọ. Lý tưởng trong lãnh vực nầy của họ là vai u thịt bắp.
Người ta thấy còn tổn hại cho danh giá nữa. Tôi thấy một sai lầm của nền giáo dục hiện đại là quá thiên về trí hiểu, không chịu bắt trẻ con học thuộc lòng. Rồi sau có những sáng xuân mà lòng họ ngao ngán sầu, sầu không lý do.
Họ ngó người bạn trai lưu manh như một thứ mồi mà không dè bên trong có lưỡi câu. Cha mẹ khi thấy con trai của mình lố 12, 13 tuổi mà có những hiện tượng nầy thì cứ đơn sơ nói thẳng cho chúng ăn mặc kín đáo đừng e ngại để con mình lắm lúc bối rối đâm ra có những tâm tình không hay như tôi trình bày dưới đây. Bạn thử để năm phút trầm tĩnh nghiệm xét giùm tôi thân hình của người bạn trai ở gần bạn.
Có khi không lo chuẩn bị về tài đức nhưng họ khao khát làm một tài tử dương cầm, một phi công lưới gió ngàn, một diễn giả phun châu nhả ngọc, một thi sĩ thoa dịu lòng đời, một nhạt sĩ gieo trong cuộc sống niềm yêu đương, một limh mục chinh phục linh hồn thế giới, một trạng sư, quan tòa bảo vệ công lý, một nhà văn làm kiếp con tằm, một tướng sĩ tiếng dậy ngàn cây nội cỏ. Song khi lòng phất lên như diều, bạn đề phòngtính nông nỗi của tuổi trẻ. Họ vô chơi được là họ vô chơi ngay.
Còn nói chi cho những bạn trai bặt thiệp thì sự hợp mặt với bạn gái đều từ bản năng, họ bao giờ cũng thấy thích. Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Đấng Quan phòng không những chỉ chuẩn bị cho bạn những cơ quan để truyền sinh mà còn cho bạn bao nhiêu đứctính như cường dũng, sáng suốt, đảm đương và cho người bạn trăm năm của bạn những đức tính hiền dịu, tế nhị, hy sinh.
Vì đó họ không thích người lớn hay chỉ điều khôn lẽ dại cho họ. Đây một trái dừa uống nước chưa quăng gáo, vài chiếc guốc hư. Mà gieo gió tất nhiên gặt bão.
tính cứng cỏi nầy không có gọng kềm đức tự chủ người nam khó giấu nó lắm. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Rồi khi thèm khát nhục lạc mà bất kể lương tâm nữ thì người ta ngần ngại gì mà không đem các mánh lới cáo già để lường gạt.
Chúng ta nói cái bản chất thuần túy của nó. Cũng không đáng ngạc nhiên: nhiều thanh kiếm phải sét vì giọt lệ đàn bà. Họ đi có vẽ cà rềnh cà ràng vì sợ cọ thân quá, quần áo mất ly.
Có bạn khác không hy vọng gì được yêu, cũng không định yêu nhưng vì quen lối chơi thiếu giáo dục thì hễ gặp bạn gái giai nhân hay không giai nhân cứ chọc. Tâm hồn họ không để họ sống trong hiện tại mà xô đẩy họ vào những mơ tưởng đâu đâu. Thái bình đã về với non sông rồi vấn đề trọng yếu kiến quốc.