Chiếc mũ xanh da trời thiết kế chương trình sao cho nó phù hợp với tình huống, cũng giống như một người thợ mộc lên kế hoạch thế nào để đóng một chiếc ghế tựa hoặc một chiếc tủ. Việc thay đổi tư duy làm cho cảm xúc thay đổi không phải là một trật tự thay đổi logic mà là một phần của nhận thức. Chiếc mũ trắng thề hiện sự trung lập và mang tính khái quát cao.
Chúng ta có thể làm thế nào khác để biết được rằng những ý tưởng đó là đúng? Khi chúng ta đã quen với lối tư duy phác hoạ chiếc bản đồ tư duy, việc lựa chọn con đường trên tấm bản đồ được xác định bởi những giá trị và những xúc cảm. Lối tư duy mũ xanh da trời được dùng để tổ chức các khía cạnh khác của tư duy giống như việc sẽ ưu tiên sự xét đoán hoặc liệt kê những mặt hạn chế.
Chiếc bản đồ nhờ đó càng ngày càng rõ nét hơn, hoàn thiện hơn. Tôi có một ấn tượng không tốt lắm về Henry Tôi biết anh ta là một kẻ lường gạt và chính anh ta đã lừa gạt chúng ta. Từ "khả năng trực giác" được hiểu theo hai nghĩa.
Nó không đòi hnỏi cần thiết lập một quá trình tư duy chi tiết. Những chiếc mũ cũng là những vật xung quanh mà ta thường thấy. …Viễn cảnh tốt nhất có thể là lãi xuất sẽ tăng lên nhanh trong và giá trị của khoản tiền vay có thể chuyển đổi với lãi suất ấn định của chúng ta sẽ khiến ngôi nhà này dễ dàng bán được.
Cũng có thể xảy khả năng những kẻ phạm tội đó sẽ tiến hành những hành động tàn bạo hơn: Chúng muốn thủ tiêu nạn nhân để không còn nhân chứng. Mũ xanh hối thúc mọi người sáng tạo và đưa ra ý tưởng mới. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.
Lý do đầu tiên đó chính là do từ sáng tạo có nghĩa quá rộng và mơ hồ, như tôi đã nêu trong phần chiếc mũ vàng. … Chúng ta đang bị sa lầy. Ở đây tôi không đề cập đến những cảm xúc hờn dỗi, đe doạ, hăm doạ hoặc cầu xin lòng thương hại.
Một điều quan trọng khác đó là thái độ của mọi người khi nhìn nhận sự việc. Một người có thể thích lối tư duy này hơn lối tư duy khác hoặc có ưu thế với những lối tư duy nhất định. Chiếc mũ đỏ cũng cho phép bạn yêu cầu người khác nói cho bạn biết cảm xúc của họ bằng cách yêu cầu họ sử dụng chiếc mũ đỏ.
Mỳ ống là một thực phẩm tuyệt vời nhưng nếu ngày nào bạn cũng ăn mỳ ống suốt cả 3 bữa, bạn sẽ nhanh chóng chẳng thích thú gì với món mỳ ống đó nữa. Bạn nên sử dụng chiếc mũ vàng đế xem xét nó. Tôi có cảm giác rằng chúng ta đang có thái độ tức giận khi nhìn nhận sự việc này.
Những người tư duy có xu hướng nhìn xung quanh tìm kiếm một quan điểm dựa trên kinh nghiệm và định kiến và sau đó sẽ tranh luận để bảo vệ quan điểm đó. Áp dụng kiểu tư duy đồng thuận, cả bốn người sẽ đi xung quanh ngôi nhà và quan sát. Thuốc kháng sinh được tìm ra nhờ sự tình cờ khi người ta làm vương vào đồ ăn chất Penicillium.
Nếu một hành động chẳng còn hy vọng gì nữa (những hy vọng kiểu như trông chờ vào việc trúng giải xổ số lớn hoặc xảy ra những phép màu để cứu vớt công việc kinh doanh đang đổ bể), thì sự quá lạc quan của bạn vào sự việc đã được đặt không đúng chỗ. Tôi nhận thấy rằng đó là một tình huống không phân thắng bại. Và nếu cần thiết phải đưa ra lựa chọn, họ sẽ quyết định sau khi đã bàn bạc.