từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc, không biết gì. Lý tưởng của sống là dùng mọi phương thế để sung sướng dù trên xương máu kẻ khác. Nếu lấy cây cân làm bằng nhan sắc, địa vị , tiền bạc để cân giá trị đời sống của họ thì ta thấy phần hơn của họ mà tôi vừa nói.
Cho họ biết rằng người bạn đời là nguồn an ủi họ đấy. Tôi có thể sánh cách miễn cưỡng mà tạm đượctính của bạn trai là ký ninh vàng, còntính của bạn gái là ký ninh đường. Bạn trai nếu xét về tình cảm thì nhất định không mạnh hơn phái đẹp đâu.
Song họ đã có một hay nhiều tinh thần mà họ đã thề 'trăm năm tạc một chữ đồng đến xương. Ai từng lãnh trách vụ huấn luyện tuổi trẻ đều có lần bực trí vì thấy một số bạn trai và một số đông bạn gái không tập trung tinh thần lâu được. Họ đọc xong rồi xé hay đốt ư! Không.
Lúc làm giám thị cho một tổ chức giáo dục nọ, tôi thường bắt được nhiều thư tình tứ của thứ bạn trai lai gái ấy. Họ yêu, họ nóng nảy, họ thương tâm, họ nhát, họ hăng hái đều có lúc rất mãnh liệt. Còn đàn bà bận rộn về chi tiết, thích phân tách, lạc vào phiền toái.
Chiều nay ăn mai rửa. Trong cuộc sống xã hội, khó tính chuyện gì với họ dứt khoát, thành công lắm. Vì háo sắc, vì muốn yêu nhiều và được yêu lại nhiều, không thiếu bạn trai bố trí mặt trận xã giao của mình như lưới nhện.
Thưa bạn! tất cả các quan niệm trên đều sai lầm không phải trai gái lớn lên là phải yêu nhau, lấy ái tình làm lý tưởng. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus). Nó cũng làm cho cả loạt quả tim chạy theo bóng dáng nó, hớp những ảo ảnh của hạnh phúc, sụp những hầm hố sau cùng nghiến răng trong tuyệt vọng.
Đến công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Quả tim rạo rực sóng gió yêu đương của bạn trai không bằng lòng ngưng lại cách luyến ái của nó trên bến tình bằng hữu. Nhưng ai đâu buồn có lý do chớ họ sầu vô lý.
Tất cả nó làm cho bạn trai chỉ vui tạm chốc lát lúc làm việc tội lỗi rồi lòng trở lại với màn đ êm lạnh bóng ma sầu. Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu Hector. Về tiền bạc cha tỏ thái độ tinh thần nầy rõ rệt.
Về đường ái tình, đ àn ông là phái yếu, rất yếu, yếu từ bản chất, yếu nếu không có thánh sủng, ý chí và lánh dịp tội, sẽ vô phương tránh được những sự sa ngã. Trong mấy chương sau tôi sẽ bàn rộng về vấn đề này. Họ đem hết tâm sự ra phú thác.
Tránh lối vô đề đột ngột cũng như kỵ các danh từ thô lỗ. Họ có những mơ vọng huy hoàng về tương lai. Tôi tin tưởng năng lực của giáo dục lắm.