Đến khi đụng trách nhiệm họ tỏ ra không kém hèn hạ. Tự bản chất ái tình là thánh thiện. Điều nầy không oan cho họ chút nào cả.
Nhưng tôi vui mừng hơn khi bạn khôn ngoan thực tế hóa các mộng ấy bằng học tập, tu đức. Trong trường, họ hồ nghi năng lực của thầy giáo. Họ rất bực dọc khi có ai trong nhà trửng giỡn, Stendhal nói: Tôi lấy làm hoàn toàn sung sướng để buồn.
Nhưng tội nghiệp: nó buồn khóc một chút rồi thôi, không giận ai lâu hết rồi tiếp tục chương trình lục phá, con khỉ của nó. Trong cuốn Toi quy deviens homme, Jean Le Presbytre cho in một hình thanh niên đang bắn tên. Đề phòng sự trà trộn gây dịp xấu cũng như lối giáo dục đóng kín, giấu giếm làm cho người ta ngu dốt, không dám cởi mở, sống giả hình, nơm nớp sợ, tọc mạch, chờ cơ hội để làm xằng, bỡ ngỡ khi phải tiếp xúc với người khác phái.
Người bạn trai vừa có đôi bạn một thời gian, có con, rồi trăm năm rủi ly trần, thường có những thứ tâm lý đặc biệt. Nói họ ít thích tìm hiểu sâu xa, không có ý nói họ không biết binh vực những quyền lợi, như giành ăn, đòi mặc đồ tốt chẳng hạn. Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ: nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời.
Họ đem tình yếu ấy hiến cho Thượng đế và nhân loại: thế là họ đi tu, tu vì tận hiến, vì muốn hy sinh, giúp ích chớ không vì trốn đời ích kỷ. Hồi bé thơ, bạn trai nếu không đặt vấn đề sánh mình với người lớn thì cứ quanh quẩn sống gần người lớn cách vô tư, có khi hoàn toàn tin tưởng ở sự nuông chiều của ngươi lớn thân thích. Thường là kẻ có dáng điệu cô gái nhà lành, ăn nói nhão nhẹt và bằng giọng chim oanh.
Mà sao biết không có? Thưa bạn trai, cái óc hào nháng bị Đức Cứu thế mắng là mồ mã tô vôi bọc xương thúi, là những trưởng giả thích ngồi ghế nhất nơi yến tiệc ấy. Có kẻ mai một uổng đời. Cách chung bạn gái đi từ sự sung sướng trao đổi tâm hồn, hòa mình trong lạc thú yêu đương rồi mới đi đến nhục lạc.
Và cương quyết học tập để chuẩn bị vốn văn hóa, nỗ lực đ ào luyện các đứctính đối nhân, đối gia, đối xã và đối nhiên. Thưa em, cũng tại vì em, tại vì con chúng ta, vì dân tộc, nhân loại, mà tôi đã từ khước bao nhiêu cuộc trêu ghẹo lẳng lơ bị cám dỗ, bởi thú tính, bởi tuổi nông nỗi giữa thời đại hiểu yêu là giỡn với ái tình. Đứng lên, họ đỏ mặt, nói lẹ lẹ và trông ngồi xuống cho rồi.
Trong giới bạn trai, có lắm kẻ kết bạn thân nhau chỉ vì điểm ưa thích tán tỉnh bạn gái, bàn các éo le của ái tình. Người ta nói đ àn bà hay khiêu chiến mà không biết tự vệ. Quả thật lòng nam thanh tuổi nầy rất giàu tự tín.
Thường kẻ bị mồ hôi nầy có sắc da đen sậm và râu, lông nách, lông tay chân mọc nhiều. Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Họ hoang mang trong rừng ý lực mà người đời tùy quan niệm sống cho là lý tưởng.
Ở Âu, Mỹ ngày trước nhờ nền giáo dục Kitô giáo, đức cao cả nầy được đề cao. Tôi ngại quá khi bàn với bạn về vệ sinh. Đối với bất cứ người nữ nào kể cả người yêu của mình, bạn trai hay có tướng diện tự cao.