Bạn thấy chưa! Khi đời tu hành theo công giáo lên hương thì ngoài cuộc đời, bước chân vào hôn nhân tốt đẹp, cuộc sống gia đình bạn cũng là một cây đ àn muôn điệu gẩy lên những bản nhạc tuyệt vời. Họ cười thêm rồi nắm tay tôi lôi đi chơi mà không nói gì. Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu Hector.
Lúc nầy là con người tinh thần của họ qua một ngã quanh. Do đó hành động trong nghi ngờ. Còn nếu bạn trai bước vào cửa hôn nhân .
Bây giờ sao họ lại bắt đầu kính nể, có cảm tình dự bị sẵn và bất cứ lúc nào cũng có thể dành mọi dễ dàng để tiếp xúc với bạn gái. Người ta hay trách bạn trai sống siêu thực tế. Đàn ông có khi lòng vắng lạnh tình yêu không mấy ai ác độc như một nhân vật của Virgile, nữ hoàng Didon trong câu: Ước gì một ngày nọ xuất hiện từ hài cốt tôi một tay phục thu.
Bạn so sánh hai lối trả giá mua hàng của bạn trai và bạn gái thì biết. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi.
Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy. Mà theo tâm lý hễ tình yêu thông phát ra đòi sự đền trả nhất là khi tình yêu ấy bị vi phạm. Nó đổi như trở bàn tay.
Tâm trí họ bị chiếm thường xuyên bởi hình ảnh người tri kỷ. Tôi muốn lấy ví dụ đó để làm sáng tỏ một góc cạnh của ái tình và nhục tình. của mình, nên yêu nó ngay lúc nó là một bào thai.
Nhưng ở thời nầy trong nhiều gia đình vợ đúng là oan gia tội báo. Ở thời đại ta có cái nguy hiểm nầy là người ta vì không có một quan niệm chân chính về vũ trụ, về con người nên khi bàn về thanh niên hay bị rơi lại trong những lý thuyết kêu như trống mà rỗng như bộng. Quần áo họ treo chài treo lưới.
Họ đem hết tâm sự ra phú thác. Cứ chung mà nói bạn trai vào lối 17, 18 tuổi hay bị khủng hoảng về lòng tin tưởng ở thiêng liêng. Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh.
Hái hoa hường trong gai lá rậm. Giáo dục bạn trai thiếu nhi hay thanh niên, nhà giáo nên nỗ lực luyện óc nhớ cho họ. Ai nhận mình yếu đuối, người ấy anh dũng, người xưa đã nói mà: fortis quy senegat essefortem.
Có thể người nữ ưu sầu cách nồng nhiệt, khắc khe, nhưng thời gian sẽ làm họ nguôi mau, nhất là khi họ có cơ hội tái giá. Đừng mong ở họ đức tế nhị, sự giao cảm của tâm hồn, vẻ đẹp của trầm tĩnh. Đem lý mà chọi với họ chỉ làm cho họ bất mãn thôi.